I. Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Gieo Vần và Các Loại Thể Thơ
1. Thơ Lục Bát
Lục bát là thể thơ đặc trưng của Việt Nam, nổi bật với quy luật vần đơn giản nhưng chặt chẽ. Cấu trúc của thơ lục bát như sau:
Câu lục (6 chữ): Tiếng 2, 4, 6 theo nhịp bằng-trắc-bằng.
Câu bát (8 chữ): Tiếng 2, 4, 6, 8 theo nhịp bằng-trắc-bằng-bằng.
Cách gieo vần:
Tiếng 6 của câu lục vần với tiếng 6 của câu bát.
Tiếng 8 của câu bát vần với tiếng 6 của câu lục tiếp theo.
Trong câu bát, tiếng 6 và 8 thường có vần bằng nhưng khác dấu thanh (một tiếng huyền, một tiếng không dấu).
Ví dụ:
Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông Một người chín nhớ mười mong một người (Nguyễn Bính)
Ngoại lệ:
Tiếng thứ 2 của câu lục có thể là trắc, khi đó nhịp thơ ngắt giữa câu.
Tiếng cuối câu lục có thể vần với tiếng 4 câu bát, khi đó tiếng 2 và 6 của câu bát sẽ đổi ra trắc.
2. Thơ Song Thất Lục Bát
Thể thơ này gồm hai câu bảy chữ và hai câu lục bát, tạo nên sự uyển chuyển trong nhịp điệu.
Cách gieo vần:
Tiếng cuối câu thất trên vần với tiếng 5 câu thất dưới.
Tiếng cuối câu thất dưới vần với tiếng cuối câu lục.
Tiếng cuối câu lục vần với tiếng 6 câu bát.
Tiếng cuối câu bát vần với tiếng 5 của câu thất tiếp theo.
Ví dụ:
Chàng tuổi trẻ vốn dòng hào kiệt, Xếp bút nghiên theo việc đao cung. Thành liền mong tiến bệ rồng, Thước gươm đã quyết chẳng dung giặc trời. (Đặng Trần Côn)
3. Thơ Bốn Chữ
Thơ bốn chữ thường mang tính chất ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thuộc.
Cách gieo vần:
Nếu tiếng thứ 2 bằng thì tiếng thứ 4 trắc và ngược lại.
Có thể gieo vần tiếp, vần tréo, vần ôm, hoặc vần ba tiếng.
Ví dụ:
Em tan trường về Đường mưa nho nhỏ Chim non giấu mỏ Dưới cội hoa vàng. (Phạm Thiên Thư)
4. Thơ Năm Chữ
Thơ năm chữ có cách gieo vần tương tự thơ bốn chữ nhưng có nhiều cách biến hóa hơn.
Ví dụ:
Em không nghe rừng thu, Lá thu kêu xào xạc, Con nai vàng ngơ ngác, Đạp trên lá vàng khô? (Lưu Trọng Lư)
5. Thơ Sáu Chữ
Thể thơ này thường mang âm hưởng nhẹ nhàng, trữ tình.
Cách gieo vần:
Vần tréo: tiếng cuối câu 1 vần với câu 3, câu 2 vần với câu 4.
Vần ôm: tiếng cuối câu 1 vần với câu 4, câu 2 vần với câu 3.
Ví dụ:
Quê hương là gì hở mẹ Mà cô giáo dạy phải yêu? (Đỗ Trung Quân)
6. Thơ Bảy Chữ
Thơ bảy chữ có kết cấu phức tạp hơn, tạo sự chặt chẽ trong nhịp điệu.
Cách gieo vần:
Gieo vần bằng cuối câu 1, 2, 4.
Gieo vần ôm (câu 1 vần câu 4, câu 2 vần câu 3).
Gieo vần tréo (câu 1 vần câu 3, câu 2 vần câu 4).
Ví dụ:
Vậy đó bỗng nhiên mà họ lớn, Tuổi hai mươi đến, có ai ngờ! Một hôm trận gió tình yêu lại: Đứng ngẩn trông vời áo tiểu thơ. (Huy Cận)
7. Thơ Tám Chữ
Thể thơ này không có quy luật nhất định, tạo sự linh hoạt cho nhà thơ.
Cách gieo vần:
Vần tiếp: Câu trước vần với câu sau.
Vần tréo: Câu 1 vần với câu 3, câu 2 vần với câu 4.
Vần ôm: Câu 1 vần với câu 4, câu 2 vần với câu 3.
Ví dụ:
Em cứ hẹn nhưng em đừng đến nhé, Tôi sẽ trách – cố nhiên – nhưng rất nhẹ. Nếu trót đi, em hãy gắng quay về, Tình mất vui lúc đã vẹn câu thề. (Hồ Dzếnh)
Tổng Kết
Vần trong thơ:
Vần bằng: chữ không dấu hoặc dấu huyền.
Vần trắc: chữ có dấu sắc, hỏi, ngã, nặng.
Cách gieo vần:
Vần tiếp: vần liền nhau.
Vần tréo: vần theo cặp chéo.
Vần ôm: vần theo cặp ôm.
Vần ba tiếng: vần cách nhau ba tiếng.
Mỗi thể thơ có đặc điểm riêng, nhưng quy luật chung vẫn đảm bảo tính nhịp điệu và sự hài hòa. Hiểu rõ cách gieo vần sẽ giúp sáng tác thơ hay hơn, có hồn hơn.
Học Producer - Remix trên FL Studio
Học Thu Âm – Mix nhạc trên Cubase
Học Hòa âm phối khí trên Logic Pro X
Học làm nhạc EDM trên Ableton
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
