Giới thiệu: Vì sao nên học từ các nhạc sĩ nổi tiếng?
Để sáng tác được một ca khúc thành công, không chỉ cần tài năng mà còn phải học hỏi kỹ năng, tư duy và kinh nghiệm thực tiễn từ những người đi trước. Các nhạc sĩ nổi tiếng như Max Martin, Ryan Tedder, Ed Sheeran, hay ở Việt Nam như Huy Tuấn, Đức Trí, Tiên Cookie… đều có những công thức, bí quyết riêng để tạo nên các bản hit.
Mỗi người trong số họ đã nghiên cứu và hiểu rõ tâm lý người nghe, biết cách phát triển những giai điệu dễ nhớ, những câu hát tạo cảm xúc ngay từ lần đầu tiên nghe. Học hỏi từ họ không chỉ giúp bạn làm quen với các kỹ thuật sáng tác, mà còn rút ngắn con đường sáng tác của chính mình.
Từng nghiên cứu và áp dụng phương pháp của các nhạc sĩ hàng đầu vào thực tế sáng tác. Bài viết này được đúc kết từ tài liệu nghiên cứu, phân tích ca khúc nổi tiếng, cũng như kinh nghiệm thực tiễn khi áp dụng để viết nhạc.
1. Bắt đầu với một ý tưởng mạnh mẽ (Hook hoặc Chủ đề)
Kinh nghiệm từ Max Martin:
Max Martin, người đứng sau nhiều bản hit đình đám cho các nghệ sĩ như Britney Spears, Backstreet Boys, và Taylor Swift, luôn nhấn mạnh rằng mỗi bài hát thành công cần phải có một hook mạnh mẽ. Hook là phần dễ nhớ, dễ gây ấn tượng ngay từ lần nghe đầu tiên, có thể là một câu hát đặc biệt, một đoạn giai điệu cuốn hút, hoặc thậm chí một cảm xúc mạnh mẽ xuyên suốt bài hát.
Max Martin tin rằng một hook không chỉ giúp bài hát dễ dàng được nhận diện, mà còn khiến người nghe muốn nghe lại và ghi nhớ nó. Ông cho rằng một hook phải vừa đơn giản vừa sâu sắc, khiến người nghe không thể quên.
Ví dụ:
“Baby One More Time” (Britney Spears): Ca khúc này mở đầu với câu “Oh baby, baby”, một cụm từ đơn giản nhưng lại gây ấn tượng mạnh ngay lập tức. Chỉ trong vòng 3 giây đầu tiên, người nghe đã nhận diện được bài hát. Đây là một ví dụ tuyệt vời về sức mạnh của một hook.
“I Want It That Way” (Backstreet Boys): Câu hát “I Want” trong điệp khúc có một sức hút mạnh mẽ. Chỉ cần nghe hai từ này, người nghe ngay lập tức nhận ra bài hát và muốn tiếp tục nghe thêm. Điều này cho thấy, một hook mạnh không nhất thiết phải dài dòng, đôi khi chỉ cần một từ hoặc một câu ngắn gọn cũng đủ để gây ấn tượng.
Áp dụng thực tế:
Để bắt đầu viết một bài hát, bạn nên tìm ra một hook mạnh mẽ hoặc một chủ đề dễ nhớ ngay từ đầu. Hãy nghĩ đến những điều đơn giản nhưng mang lại sự liên kết cảm xúc mạnh mẽ với người nghe. Đừng ngại thử nghiệm nhiều ý tưởng khác nhau, rồi chọn ra cái tốt nhất.
Một số cách để tìm ra hook mạnh:
Giai điệu dễ nhớ: Viết một đoạn nhạc ngắn có thể dễ dàng huýt sáo hoặc hát lại.
Câu hát đặc biệt: Tìm một câu hoặc một cụm từ ngắn gọn, nhưng dễ gây ấn tượng, có thể nói lên thông điệp chính của bài hát.
Cảm xúc mạnh mẽ: Tạo ra một cảm xúc mạnh mẽ ngay từ câu hát đầu tiên. Đây là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng một hook có khả năng “gây nghiện”.
Ví dụ thực tế từ Việt Nam:
“Cơn mưa ngang qua” (Sơn Tùng M-TP): Bài hát này mở đầu với câu “Cơn mưa ngang qua” – một cụm từ ngay lập tức gợi lên hình ảnh mưa và những cảm xúc về một mối quan hệ tan vỡ. Câu hát này rất dễ nhớ và dễ hình dung, khiến người nghe không thể quên được bài hát ngay từ lần đầu tiên.
“Em Gái Mưa” (Hương Tràm): Câu hát “Em gái mưa” đã tạo nên một hình ảnh rất rõ ràng và dễ hình dung trong tâm trí người nghe. Đây cũng là một ví dụ của việc tạo ra một hook đơn giản nhưng vô cùng dễ nhớ và gợi cảm xúc ngay lập tức.
Tóm lại:
Việc học hỏi từ các nhạc sĩ nổi tiếng như Max Martin giúp bạn nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của một hook mạnh mẽ trong sáng tác ca khúc. Để bài hát của bạn trở thành một hit, hãy bắt đầu từ những ý tưởng đơn giản nhưng đầy cảm xúc. Đừng ngại thử nhiều phiên bản khác nhau của hook, và luôn nhớ rằng sự dễ nhớ và gây ấn tượng mạnh ngay lập tức là chìa khóa để thành công.
Khi bạn làm chủ được nghệ thuật xây dựng một hook mạnh, những ca khúc của bạn không chỉ dễ nhớ mà còn dễ dàng chạm đến trái tim người nghe.
2. Tập trung vào cấu trúc bài hát rõ ràng
Kinh nghiệm từ Ryan Tedder (OneRepublic): Ryan Tedder, nhạc sĩ và ca sĩ của nhóm OneRepublic, luôn tuân thủ nguyên tắc “không gây bối rối cho người nghe.” Một bài hát thành công cần có cấu trúc rõ ràng, dễ hiểu và dễ ghi nhớ. Anh luôn áp dụng một bố cục quen thuộc mà hầu hết các bài hát pop hiện đại đều tuân theo. Cấu trúc này bao gồm các phần cơ bản sau:
Verse 1 (Lời mở đầu)
Pre-Chorus (Phần chuyển tiếp)
Chorus (Điệp khúc)
Verse 2 (Lời tiếp theo)
Chorus (Điệp khúc)
Bridge (Phần chuyển tiếp đặc biệt)
Chorus (Điệp khúc lặp lại)
Đây là một cấu trúc bài hát khá phổ biến và được Ryan Tedder sử dụng rất thành công trong nhiều bản hit của OneRepublic. Việc duy trì cấu trúc đơn giản nhưng hiệu quả giúp bài hát trở nên dễ tiếp cận và dễ nhớ.
Ví dụ thực tế:
“Apologize” (OneRepublic): Bài hát này có một cấu trúc rõ ràng mà không hề phức tạp:
Verse 1: “I’m holding on your rope, got me ten feet off the ground…”
Pre-Chorus: “And I’m hearing what you say, but I just can’t make a sound…”
Chorus: “It’s too late to apologize, it’s too late…”
Verse 2: “I’d take another chance, take a fall, take a shot for you…”
Chorus: Lặp lại “It’s too late to apologize…”
Bridge: Phần này có chút thay đổi, tăng cảm xúc, nhưng vẫn dẫn dắt về điệp khúc.
Chorus: Lặp lại mạnh mẽ để kết thúc bài hát.
Chỉ với cấu trúc đơn giản như vậy, người nghe dễ dàng nắm bắt được phần điệp khúc và cảm nhận sự dâng trào cảm xúc, vì nó lặp lại nhiều lần.
Áp dụng thực tế trong sáng tác:
Không cố gắng làm quá phức tạp trong cấu trúc Đặc biệt nếu bạn đang sáng tác ca khúc pop, ballad hay những thể loại dễ tiếp cận với số đông. Đừng làm cho bài hát trở nên quá “lạ” trong cách tổ chức các phần. Hãy thử và cảm nhận sự lôi cuốn của việc sử dụng cấu trúc Verse – Pre-Chorus – Chorus một cách đơn giản nhưng hiệu quả.
Mỗi phần phải dẫn dắt tự nhiên sang phần tiếp theo Cấu trúc bài hát không chỉ là sự phân chia các phần riêng biệt mà phải có sự liên kết mạch lạc giữa chúng. Cảm giác người nghe có thể “dự đoán” nhưng không nhàm chán. Ví dụ, khi đi từ Verse sang Pre-Chorus, hãy chắc chắn rằng có sự tăng dần về năng lượng hoặc cảm xúc để tạo sự chuyển tiếp mượt mà.
Ví dụ: “Shape of You” (Ed Sheeran):
Verse 1: “The club isn’t the best place to find a lover…”
Pre-Chorus: “And I’m in love with the shape of you…”
Chorus: “Oh I, oh I, oh I, I’m in love with your body…”
Verse 2: Tiếp tục phát triển câu chuyện tình yêu, nhưng bắt đầu có sự chuyển hướng nhẹ nhàng, vẫn duy trì kết nối với đoạn điệp khúc.
Chorus: Lặp lại để tạo điểm nhấn mạnh mẽ.
Ở đây, Pre-Chorus không chỉ là một phần chuyển tiếp đơn giản mà còn là một điểm nhấn giúp người nghe cảm nhận sự thay đổi trong cảm xúc và năng lượng, dẫn dắt vào phần điệp khúc đầy lôi cuốn.
Một số lưu ý khi viết bài hát có cấu trúc rõ ràng:
Chú trọng vào phần điệp khúc (Chorus): Điệp khúc là phần mà người nghe sẽ nhớ nhất. Nó cần dễ hát theo và dễ ghi nhớ. Đừng để phần điệp khúc quá phức tạp, bởi nó phải là “hạt nhân” của bài hát, dễ dàng gợi lại cảm xúc mỗi khi nghe lại.
Phần Bridge (Phần chuyển tiếp đặc biệt): Phần Bridge giúp tạo sự thay đổi trong bài hát, làm cho bài hát trở nên thú vị hơn khi lặp lại điệp khúc. Tuy nhiên, phần này không nên quá dài và phải dẫn dắt người nghe quay lại với điệp khúc một cách tự nhiên. Trong một số trường hợp, bạn có thể thêm vào phần Bridge để tăng cảm xúc hoặc thay đổi nhịp điệu, giúp bài hát không bị lặp lại quá nhàm chán.
Tốc độ và năng lượng: Bạn có thể tạo sự tương phản nhẹ nhàng giữa các phần (như Verse và Chorus) bằng cách thay đổi tốc độ hoặc năng lượng của bài hát. Ví dụ, có thể bắt đầu với một Verse nhẹ nhàng, sau đó tăng tốc và năng lượng khi vào Chorus.
Tóm lại:
Việc tập trung vào cấu trúc bài hát rõ ràng và dễ tiếp cận sẽ giúp bài hát của bạn trở nên hấp dẫn và dễ nhớ đối với người nghe. Như Ryan Tedder chia sẻ, bài hát cần có một sự chuyển tiếp tự nhiên giữa các phần, từ Verse cho đến Chorus và Bridge. Điều này không chỉ tạo nên một bài hát dễ thưởng thức mà còn khiến người nghe muốn quay lại nghe lần nữa.
Hãy thử áp dụng nguyên lý này vào bài hát của bạn và cảm nhận sự thay đổi trong cách tiếp cận của người nghe!
3. Viết lời bài hát đơn giản nhưng sâu sắc
Kinh nghiệm từ Ed Sheeran:
Ed Sheeran là một trong những nhạc sĩ nổi tiếng nhất thế giới nhờ vào khả năng viết lời bài hát vừa đơn giản lại vừa thấm thía. Ca từ của anh thường sử dụng ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, gần gũi như những lời nói hàng ngày, nhưng ẩn chứa cảm xúc mạnh mẽ. Một trong những bí quyết lớn nhất trong việc viết lời của Ed Sheeran là anh luôn cố gắng để người nghe cảm thấy như thể họ đang nghe một câu chuyện thật sự từ một người bạn thân thiết, thay vì chỉ là một bài hát.
Ví dụ thực tế:
“Shape of You” (Ed Sheeran): Trong bài hát này, Ed Sheeran đã viết những lời đơn giản nhưng chứa đựng cảm xúc mãnh liệt về một cuộc gặp gỡ tình cờ ở câu lạc bộ. Các câu hát như “I’m in love with the shape of you” rất dễ hiểu, nhưng vẫn có chiều sâu. Lời bài hát không cần phải quá phức tạp để thể hiện tình cảm; chúng chỉ cần tự nhiên và chân thật.
“The A Team” (Ed Sheeran): Bài hát này kể về một cô gái lạc lối trong cuộc sống và sự đấu tranh với những khó khăn. Các câu như “And they say she’s in the class A team” sử dụng ngôn ngữ đơn giản nhưng lại mang đến một thông điệp rất sâu sắc về cuộc sống của người nghèo và các vấn đề xã hội. Đây là một ví dụ điển hình về việc viết lời giản dị nhưng lại chạm đến trái tim người nghe.
Áp dụng thực tế:
Viết lời bài hát như viết thư cho một người bạn thân Một trong những cách hiệu quả để viết lời bài hát đơn giản nhưng sâu sắc là tưởng tượng bạn đang viết thư cho một người bạn thân. Khi bạn viết như vậy, bạn sẽ sử dụng những từ ngữ gần gũi, dễ hiểu, giống như cách bạn trò chuyện trong cuộc sống hàng ngày.
Ví dụ: Khi bạn viết về một câu chuyện tình yêu, thay vì dùng những từ ngữ quá trừu tượng hoặc hoa mỹ, bạn có thể nói đơn giản như: “Anh nhớ em từng ngày, từng giờ” hoặc “Làm sao để quên đi những ngày bên nhau”. Những câu này dễ dàng lột tả cảm xúc mà không cần phải quá phức tạp.
Kiểm tra lại lời bài hát với câu hỏi: “Người bình thường có nói câu này không?” Khi bạn hoàn thành một câu trong bài hát, hãy tự hỏi: “Người bình thường có nói câu này không?” Nếu câu trả lời là không, đó có thể là dấu hiệu bạn đang sử dụng ngôn từ quá phức tạp hoặc không tự nhiên. Sửa lại câu để khiến nó dễ hiểu hơn, gần gũi hơn. Đôi khi, việc làm cho lời bài hát trở nên giản dị lại là cách để người nghe dễ dàng kết nối cảm xúc.
Ví dụ từ bài “Perfect” của Ed Sheeran: “Well, I found a woman, stronger than anyone I know” Câu này rất đơn giản, nhưng lại thể hiện sự ngưỡng mộ và tình yêu chân thành. Đó là những lời rất dễ để người nghe cảm nhận được.
“Someone Like You” (Adele): Adele là một ví dụ tuyệt vời về cách viết lời bài hát đơn giản nhưng đầy cảm xúc. Câu hát như “Never mind, I’ll find someone like you” rất dễ hiểu và không hề phức tạp, nhưng nó lại mang trong mình một nỗi buồn sâu sắc, một sự chấp nhận khó khăn trong tình yêu.
“Tôi thấy mùa hè trong mắt em” (Sơn Tùng M-TP): Lời bài hát này rất đơn giản, gần gũi, nhưng lại rất dễ nhớ và dễ chạm đến cảm xúc của người nghe. Ví dụ như câu “Tôi thấy mùa hè trong mắt em” không hề cầu kỳ, nhưng lại rất thơ mộng và ấn tượng.
Ví dụ từ các ca khúc Việt Nam:
1. “Đi Để Trở Về” (Soobin Hoàng Sơn) Lời bài hát: “Đi để trở về, về với nơi bình yên…” Bài hát này có một cấu trúc lời đơn giản, dễ hiểu nhưng lại mang một thông điệp sâu sắc về hành trình khám phá bản thân và tìm lại những điều ý nghĩa trong cuộc sống. “Đi để trở về” là câu rất dễ nhớ, nhưng cũng chứa đựng rất nhiều ý nghĩa về việc rời xa rồi quay lại, về sự trưởng thành và tìm kiếm bình yên trong tâm hồn.
Áp dụng nguyên lý: Lời của Soobin Hoàng Sơn rất giản dị, nhưng lại gợi lên một hình ảnh sống động trong tâm trí người nghe, thể hiện sự điềm tĩnh và ý nghĩa trong những chuyến đi của mỗi con người. Thông điệp này đơn giản nhưng sâu sắc, vì ai trong chúng ta cũng có lúc muốn rời xa để tìm lại chính mình.
2. “Bống Bống Bang Bang” (Nhóm 5D) Lời bài hát: “Bống bống bang bang, bống bang bang bống…” Mặc dù đây là một bài hát mang tính vui nhộn và có phần “hơi ngây ngô”, nhưng lời bài hát lại rất đơn giản và dễ nhớ. Sự kết hợp giữa âm điệu và lời ca dễ dàng kết nối với người nghe, đặc biệt là với giới trẻ và trẻ em. Sự lặp lại trong lời bài hát làm tăng sức hấp dẫn, dễ dàng đi vào lòng người.
Áp dụng nguyên lý: Lời bài hát của “Bống Bống Bang Bang” tuy đơn giản, nhưng lại tạo ra một cảm giác vui tươi, phấn khích. Cách sử dụng những câu từ ngắn gọn và dễ hiểu giúp người nghe cảm nhận được sự vui vẻ, hồn nhiên mà không cần phải sử dụng những từ ngữ quá phức tạp.
3. “Cô Gái M52” (Hứa Kim Tuyền) Lời bài hát: “Em ơi, em có biết, anh yêu em thật lòng…” Bài hát này sử dụng những câu từ rất đơn giản nhưng cực kỳ dễ hiểu và gần gũi. Đó là lời tỏ tình đầy chân thành và dễ dàng kết nối với những cảm xúc tình yêu thầm kín. “Em ơi, em có biết” không chỉ là câu hỏi đơn giản mà còn thể hiện sự khát khao được đáp lại tình cảm.
Áp dụng nguyên lý: Cách viết lời của Hứa Kim Tuyền không phức tạp, chỉ là một câu hỏi đơn giản mà ai trong chúng ta cũng từng tự hỏi trong tình yêu. Lời bài hát dễ dàng đi vào lòng người vì nó thể hiện được cảm xúc chân thật mà không cần phải dùng ngôn ngữ quá cầu kỳ.
4. “Lạc Trôi” (Sơn Tùng M-TP) Lời bài hát: “Lạc trôi, trôi giữa cơn mơ…” Ca khúc này mặc dù có hơi hướng trừu tượng và sử dụng hình ảnh một chút, nhưng lời bài hát vẫn có sự đơn giản, dễ hiểu. Mỗi câu hát của Sơn Tùng đều mang một sức hút riêng, vừa gần gũi nhưng cũng rất sâu sắc về sự cô đơn và lạc lối trong cuộc sống.
Áp dụng nguyên lý: Mặc dù bài hát có phần mang tính ẩn dụ cao, nhưng cách mà Sơn Tùng M-TP sử dụng các câu từ đơn giản như “Lạc trôi” lại rất dễ hiểu và dễ dàng làm người nghe cảm nhận được sự mất phương hướng, lạc lối trong cảm xúc của chính mình. Lời bài hát giản dị nhưng không thiếu chiều sâu.
5. “Chắc Ai Đó Sẽ Về” (Sơn Tùng M-TP) Lời bài hát: “Chắc ai đó sẽ về, trong những giấc mơ…” Lời bài hát này cũng rất giản dị, chỉ là một câu nói với ý nghĩa hy vọng và chờ đợi. Tuy đơn giản nhưng lại thể hiện nỗi nhớ nhung và hi vọng trong tình yêu một cách rất tự nhiên.
Áp dụng nguyên lý: Sự đơn giản trong cách diễn đạt lại mang đến một cảm xúc rất mạnh mẽ về tình yêu và sự chờ đợi. Lời bài hát của Sơn Tùng M-TP rất dễ hiểu nhưng lại dễ dàng gợi lên hình ảnh một người đang chờ đợi người mình yêu quay lại.
Một số mẹo giúp bạn viết lời bài hát đơn giản nhưng sâu sắc:
Sử dụng những câu đơn giản, không cần quá hoa mỹ: Lời bài hát không cần phải cầu kỳ hay dùng những từ ngữ phức tạp để tạo nên cảm xúc. Đôi khi, chính sự giản dị lại khiến người nghe cảm thấy dễ dàng kết nối hơn. Ví dụ: “Em là tất cả với anh” có thể đơn giản, nhưng nó lại chứa đựng một tình cảm rất mãnh liệt và chân thành.
Tập trung vào cảm xúc thay vì mô tả quá nhiều: Thay vì mô tả chi tiết từng sự vật, sự việc, hãy tập trung vào cảm xúc mà bạn muốn truyền tải. Cảm xúc là thứ mà người nghe dễ dàng cảm nhận, chứ không phải là những mô tả hình ảnh quá chi tiết.
Sử dụng câu từ bình dị nhưng có thể tạo ra hình ảnh: Mặc dù lời bài hát của bạn có thể đơn giản, nhưng bạn vẫn có thể tạo ra hình ảnh sinh động trong tâm trí người nghe bằng cách sử dụng những câu từ dễ hình dung. Ví dụ, trong “Shape of You”, câu “The club isn’t the best place to find a lover” tuy rất đơn giản, nhưng lại rất dễ hình dung được không gian và tình huống trong bài hát.
Tóm lại:
Lời bài hát đơn giản nhưng sâu sắc không phải lúc nào cũng cần phải sử dụng từ ngữ hoa mỹ hay phức tạp. Những bài hát như “Đi Để Trở Về”, “Cô Gái M52”, hay “Chắc Ai Đó Sẽ Về” chứng minh rằng, chỉ cần sự chân thành và gần gũi, bạn có thể truyền tải được cảm xúc mạnh mẽ và dễ dàng kết nối với người nghe. Việc sử dụng ngôn ngữ bình dị, dễ hiểu nhưng lại chứa đựng chiều sâu là một bí quyết tuyệt vời trong việc sáng tác ca khúc, và chính điều đó đã giúp những ca khúc này trở thành những hit lớn tại Việt Nam.
4. Dùng giai điệu dễ hát, dễ nhớ
Kinh nghiệm từ Charlie Puth:
Charlie Puth, một nhạc sĩ nổi tiếng với những ca khúc dễ nhớ và dễ hát, luôn chia sẻ rằng anh chú trọng rất nhiều đến việc tạo ra những giai điệu dễ huýt sáo. Giai điệu của anh luôn được thiết kế sao cho người nghe có thể dễ dàng hát theo ngay từ lần đầu tiên nghe.
Charlie thường nói rằng, khi sáng tác một đoạn điệp khúc, anh sẽ thử huýt sáo hoặc hát nhẩm lại giai điệu đó. Nếu anh có thể nhớ được nó sau vài phút, thì giai điệu đó rất có khả năng sẽ dễ nhớ với người nghe. Đây là một cách tuyệt vời để tạo ra những bản hit, vì một giai điệu dễ nhớ sẽ giúp ca khúc dễ dàng lan tỏa và được yêu thích hơn.
Ví dụ thực tế:
“Attention” (Charlie Puth): Bài hát này là một ví dụ điển hình về cách Charlie Puth tạo ra những giai điệu dễ nhớ và dễ hát. Giai điệu điệp khúc của “Attention” rất đơn giản nhưng cực kỳ bắt tai, đặc biệt là phần “You just want attention, you don’t want my heart”. Chỉ cần nghe một lần là bạn đã có thể huýt sáo hoặc hát theo được. Đó là lý do bài hát này trở thành một hit lớn trên toàn cầu. Giai điệu dễ nhớ và lặp lại tạo nên sự thu hút mạnh mẽ.
“We Don’t Talk Anymore” (Charlie Puth feat. Selena Gomez): Đây cũng là một ví dụ khác về việc tạo ra giai điệu dễ nhớ. “We Don’t Talk Anymore” có một điệp khúc đơn giản và dễ thuộc, đặc biệt là đoạn “We don’t talk anymore, we don’t talk anymore”. Chính sự lặp lại trong giai điệu giúp người nghe dễ dàng nhớ được bài hát ngay từ lần đầu tiên nghe.
Áp dụng thực tế:
Hát nhẩm lại giai điệu bạn viết – nếu bạn nhớ nổi nó sau 5 phút, thì khả năng người nghe cũng sẽ nhớ Một trong những cách đơn giản nhất để kiểm tra xem giai điệu của bạn có dễ nhớ hay không là thử hát lại nó sau một khoảng thời gian ngắn. Hãy dành ra vài phút sau khi sáng tác để hát nhẩm lại giai điệu của mình. Nếu bạn vẫn nhớ được nó sau 5 phút, khả năng cao là người nghe cũng sẽ dễ dàng ghi nhớ được bài hát của bạn.
Ví dụ: Khi bạn viết một giai điệu cho điệp khúc, thử hát lại nó sau một lúc để kiểm tra xem nó có dễ dàng “đi vào đầu” hay không. Nếu bạn vẫn có thể hát lại mà không cần phải cố gắng nhiều, đó là dấu hiệu tốt cho thấy giai điệu của bạn đủ dễ nhớ.
Tận dụng các mẫu giai điệu lặp lại, nhưng mỗi lần lặp có biến đổi nhẹ để tránh nhàm chán Một trong những thủ thuật mà Charlie Puth sử dụng rất hiệu quả trong các bài hát của mình là lặp lại một mẫu giai điệu, nhưng mỗi lần lặp lại sẽ có những biến đổi nhỏ, tạo sự mới mẻ mà không làm người nghe cảm thấy nhàm chán.
Ví dụ: Trong bài hát “Attention”, điệp khúc có sự lặp lại của một câu rất đơn giản, nhưng với mỗi lần lặp lại, Charlie Puth thay đổi một chút về cách thể hiện, nhịp điệu và hòa âm, tạo ra một cảm giác tươi mới mà vẫn rất dễ nhớ.
Bạn cũng có thể áp dụng cách này trong sáng tác của mình. Ví dụ, một đoạn điệp khúc có thể bắt đầu với một giai điệu rất đơn giản và dễ nhớ, sau đó, bạn có thể biến tấu nhẹ ở những lần lặp tiếp theo, chẳng hạn thay đổi cách hát hoặc thêm các yếu tố âm nhạc như đàn guitar, piano, hay trống, để giữ cho người nghe không cảm thấy nhàm chán.
Ví dụ thực tế từ ca khúc Việt Nam:
1. “Em Gái Mưa” (Hương Tràm): Bài hát này có một giai điệu rất dễ nhớ và dễ hát, đặc biệt là phần điệp khúc “Em gái mưa, em gái mưa…”. Các từ lặp lại này giúp người nghe dễ dàng nhớ và hát theo ngay từ lần đầu tiên. Giai điệu này tuy đơn giản nhưng lại tạo ra sức hút mạnh mẽ vì tính dễ nhớ.
2. “Bạc Phận” (K-ICM, APJ): Giai điệu trong bài hát này có sự lặp lại, nhưng mỗi lần lặp lại điệp khúc lại được hát với một cách thể hiện khác nhau, tạo nên sự thay đổi nhẹ nhàng và không gây nhàm chán. Đặc biệt, phần điệp khúc “Mình chia tay đi, mình chia tay đi” dễ dàng đi vào lòng người vì nó không chỉ dễ hát mà còn dễ nhớ, nhờ vào sự lặp lại và cách thể hiện cảm xúc chân thật.
3. “Anh Cứ Đi Đi” (Hari Won): Bài hát này sử dụng một giai điệu rất dễ nhớ và dễ hát. “Anh cứ đi đi, tôi không cần anh nữa” là câu lặp lại khiến người nghe dễ dàng hát theo. Giai điệu này khá đơn giản nhưng lại dễ dàng tạo ra sự kết nối cảm xúc với người nghe, khiến bài hát trở thành một bản hit.
Một số mẹo giúp bạn tạo ra giai điệu dễ nhớ:
Sử dụng các đoạn nhạc ngắn, lặp đi lặp lại Hãy thử sáng tác một giai điệu ngắn gọn và dễ dàng lặp lại. Những đoạn giai điệu này có thể được huýt sáo hoặc hát theo một cách rất tự nhiên.
Đừng ngại sử dụng những từ ngữ dễ nhớ Kết hợp với giai điệu, lời bài hát cũng nên được viết sao cho dễ thuộc. Những từ ngữ đơn giản và dễ nhớ sẽ khiến bài hát dễ lan tỏa hơn.
Đảm bảo giai điệu dễ hát theo Thử hát theo giai điệu mà bạn sáng tác, nếu bạn cảm thấy dễ dàng hát và nhớ nó sau một thời gian ngắn, khả năng rất cao là người nghe cũng sẽ dễ dàng nhớ được.
Tóm lại:
Giai điệu dễ nhớ, dễ hát là một trong những yếu tố quan trọng giúp ca khúc dễ dàng trở thành hit. Charlie Puth đã áp dụng rất thành công nguyên lý này trong các bài hát của mình, và bạn cũng có thể làm theo để sáng tác ra những giai điệu bắt tai. Bằng cách sử dụng các đoạn giai điệu lặp lại và biến tấu nhẹ, kết hợp với lời bài hát dễ nhớ, bạn sẽ tạo ra những ca khúc dễ dàng kết nối với người nghe và lan tỏa mạnh mẽ.
5. Tạo nên cảm xúc ngay lập tức
Kinh nghiệm từ Tiên Cookie:
Tiên Cookie, một nhạc sĩ nổi tiếng trong ngành âm nhạc Việt Nam, đặc biệt chú trọng vào việc kích thích cảm xúc người nghe ngay từ câu hát đầu tiên. Cô thường bắt đầu các bài hát của mình bằng những câu từ gần gũi, dễ cảm nhận và tạo ra một hình ảnh hoặc một cảm xúc mạnh mẽ, khiến người nghe có thể ngay lập tức kết nối với bài hát. Điều này đặc biệt quan trọng trong các thể loại Ballad và Pop, nơi cảm xúc là yếu tố quyết định giúp bài hát trở thành một bản hit.
Một trong những kỹ thuật mà Tiên Cookie thường sử dụng là bắt đầu bài hát bằng một hình ảnh rất cụ thể hoặc một cảm xúc rất rõ ràng, thay vì bắt đầu với những câu giới thiệu dài dòng. Điều này giúp người nghe ngay lập tức cảm thấy gần gũi và dễ dàng nhập tâm vào bài hát.
Ví dụ thực tế từ Tiên Cookie:
1. “Ngày Em Đến” (Tiên Cookie): Lời bài hát: “Ngày em đến, anh như đứa trẻ…” Câu mở đầu của bài hát này ngay lập tức tạo ra một hình ảnh rất mạnh mẽ. “Anh như đứa trẻ” là một hình ảnh xúc động và dễ hình dung, khiến người nghe dễ dàng cảm nhận được sự yếu đuối, ngây thơ trong tình yêu. Tiên Cookie đã kể câu chuyện tình yêu ngay từ câu hát đầu tiên, tạo cảm giác gần gũi và đồng cảm.
Áp dụng thực tế: Bằng cách sử dụng một câu đơn giản nhưng giàu cảm xúc, Tiên Cookie đã chạm đến trái tim người nghe ngay lập tức. Bạn cũng có thể áp dụng cách này khi sáng tác: hãy thử bắt đầu bài hát với một câu có sức mạnh cảm xúc rõ rệt, thay vì dàn trải bằng những câu mở đầu dài dòng. Đó có thể là một câu cảm thán, một hình ảnh sinh động hoặc một cảm xúc thật trực diện.
Áp dụng thực tế trong sáng tác của bạn:
1. Bắt đầu bằng một hình ảnh cụ thể hoặc cảm xúc trực diện Một cách hiệu quả để thu hút sự chú ý của người nghe ngay từ những câu đầu tiên là dùng hình ảnh cụ thể hoặc mô tả một cảm xúc rõ ràng. Điều này khiến người nghe có thể hình dung ngay lập tức bối cảnh hoặc tâm trạng mà bạn muốn truyền tải.
Ví dụ:
“Em đi rồi, mưa vẫn rơi ngoài cửa sổ” – Đây là một câu mở đầu rất mạnh mẽ, tạo ngay cảm giác cô đơn và tiếc nuối.
“Đêm qua anh thấy em trong giấc mơ” – Câu này không chỉ gây sự chú ý ngay lập tức mà còn gợi lên cảm xúc về sự nhớ nhung và tình yêu xa.
Những hình ảnh sinh động, dễ hình dung ngay lập tức sẽ giúp người nghe cảm nhận được cảm xúc mà bạn muốn truyền tải mà không cần phải giải thích nhiều.
2. Sử dụng câu từ ngắn gọn nhưng mạnh mẽ Một trong những chiến lược của Tiên Cookie là dùng những câu từ ngắn gọn nhưng có sức mạnh lớn. Điều này giúp bài hát không bị “dài dòng” và truyền tải cảm xúc một cách trực diện.
Trong bài hát “Ngày Em Đến”, câu mở đầu không dài dòng, nhưng với chỉ một câu: “Ngày em đến, anh như đứa trẻ”, Tiên Cookie đã tạo ra một hình ảnh rất dễ nhớ và cảm xúc mạnh mẽ. Không cần quá nhiều từ ngữ, chỉ cần một hình ảnh rõ ràng đã đủ làm người nghe xúc động.
Ví dụ thực tế từ các ca khúc Việt Nam khác:
1. “Mưa Nửa Đêm” (Trịnh Công Sơn): Lời bài hát: “Mưa nửa đêm, mưa dội về đây…” Ngay từ câu đầu tiên, “Mưa nửa đêm” đã tạo ra một bức tranh rất rõ ràng và cảm xúc về một đêm mưa buồn. Câu hát mở đầu này làm người nghe lập tức liên tưởng đến sự cô đơn, lạnh lẽo và những kỷ niệm đã qua. Nó tạo cảm giác nghe thấy mưa rơi mà không cần phải mô tả quá chi tiết.
Áp dụng thực tế: Bắt đầu với những hình ảnh đơn giản nhưng giàu cảm xúc, như cơn mưa, một đêm lạnh, một khoảnh khắc buồn trong tình yêu, sẽ giúp người nghe dễ dàng tiếp nhận cảm xúc bạn muốn truyền tải.
2. “Thật Bất Ngờ” (Trịnh Thăng Bình): Lời bài hát: “Lỡ yêu một người, chẳng thể quên…” Câu mở đầu này cực kỳ mạnh mẽ vì nó thể hiện sự lạc lối và khổ đau trong tình yêu ngay lập tức. “Lỡ yêu một người, chẳng thể quên” là một cảm xúc dễ đồng cảm với nhiều người và không cần phải giải thích thêm.
Áp dụng thực tế: Khi sáng tác, hãy nghĩ đến những cảm xúc trực tiếp mà bạn hoặc người khác đã trải qua. Sử dụng những câu từ đơn giản nhưng chứa đựng cảm xúc mạnh mẽ, để người nghe có thể dễ dàng đồng cảm ngay từ câu đầu tiên.
3. “Em Gái Mưa” (Hương Tràm): Lời bài hát: “Anh đứng giữa trời mưa, em gái mưa…” Câu mở đầu này không chỉ gợi lên hình ảnh mưa mà còn tạo ra một cảm giác tình yêu mơ mộng và sự cô đơn. Cảm xúc của một người đứng dưới mưa và nhớ đến một ai đó đã được khắc họa rất rõ ràng và mạnh mẽ ngay từ đầu.
Áp dụng thực tế: Khi sáng tác một bài hát, bạn có thể bắt đầu với những hình ảnh mang tính biểu tượng như mưa, gió, hoặc ánh sáng để tạo nên cảm xúc ngay từ câu đầu tiên. Cách sử dụng hình ảnh cũng giúp người nghe dễ dàng tiếp cận cảm xúc mà bạn muốn truyền tải.
Một số mẹo để tạo cảm xúc ngay lập tức:
Sử dụng hình ảnh sống động: Những hình ảnh sinh động và dễ hình dung sẽ khiến người nghe cảm nhận được cảm xúc ngay lập tức. Ví dụ như “mưa rơi”, “cơn gió thổi”, “vì sao lặng im” đều là những hình ảnh dễ hiểu và dễ kết nối cảm xúc.
Dùng những từ ngữ mạnh mẽ và trực diện: Tránh dùng những câu mở đầu dài dòng. Thay vào đó, hãy bắt đầu bài hát bằng một câu ngắn gọn, nhưng chứa đựng cảm xúc mạnh mẽ. Điều này sẽ giúp bài hát của bạn tạo nên ấn tượng ngay từ những giây đầu tiên.
Tránh mở đầu chung chung: Đừng bắt đầu bài hát với những câu mở đầu quá tổng quát hoặc không có cảm xúc rõ ràng. Hãy tránh những câu kiểu như “Bài hát này viết về tình yêu” hay “Giới thiệu về tôi”. Thay vào đó, hãy trực tiếp thể hiện cảm xúc trong lời hát.
Tóm lại:
Tạo cảm xúc ngay lập tức là một chiến lược cực kỳ hiệu quả giúp bài hát của bạn gây ấn tượng mạnh mẽ với người nghe. Tiên Cookie đã chứng minh rằng, bắt đầu bài hát bằng một hình ảnh cụ thể hoặc cảm xúc trực diện có thể khiến người nghe ngay lập tức cảm nhận được tâm trạng và câu chuyện trong bài hát. Bạn cũng có thể áp dụng điều này trong sáng tác của mình, bằng cách sử dụng những câu từ đơn giản nhưng đầy cảm xúc để tạo ra kết nối mạnh mẽ ngay từ những câu đầu tiên.
6. Không ngừng chỉnh sửa cho đến khi hoàn hảo
Kinh nghiệm từ Pharell Williams:
Pharell Williams, một trong những nhạc sĩ và nhà sản xuất nổi tiếng của Hollywood, đã chia sẻ rằng bài hát hit “Happy” của anh đã trải qua quá trình chỉnh sửa gần 10 lần trước khi hoàn thiện. Mặc dù giai điệu của “Happy” nghe có vẻ rất đơn giản và dễ nghe, nhưng quá trình sản xuất và hoàn thiện của nó không hề dễ dàng. Pharell luôn nhấn mạnh rằng một bài hát tuyệt vời cần phải trải qua một quá trình chỉnh sửa liên tục để đạt được sự hoàn hảo, từ giai điệu, ca từ cho đến cách phối khí.
Điều này cho thấy sự kiên nhẫn và khả năng chấp nhận sự hoàn thiện là rất quan trọng trong sáng tác âm nhạc. Pharell đã không ngừng nghe lại, chỉnh sửa từng chi tiết nhỏ cho đến khi mọi thứ hòa hợp và thật sự “hoàn hảo” với anh.
Ví dụ thực tế từ Pharell Williams:
“Happy” (Pharell Williams): Bài hát “Happy” của Pharell được biết đến là một bản hit toàn cầu với giai điệu tươi vui và dễ nghe. Tuy nhiên, theo Pharell, quá trình chỉnh sửa của bài hát này không hề dễ dàng. Anh đã thử nghiệm nhiều phiên bản khác nhau của phần điệp khúc, thay đổi cách phối khí và thậm chí thử những phương án khác nhau để đảm bảo rằng mỗi yếu tố trong bài hát đều tạo ra sự kết nối hoàn hảo. Chỉ sau khi nghe lại và chỉnh sửa nhiều lần, Pharell mới cảm thấy hài lòng và cho ra mắt một tác phẩm hoàn chỉnh.
Áp dụng thực tế trong sáng tác của bạn:
1. Đừng ngại thu âm thử và nghe lại nhiều lần Quá trình thu âm và nghe lại nhiều lần là một phần không thể thiếu trong việc tạo ra một bài hát chất lượng. Thử thu âm nhiều lần và nghe lại mỗi bản thu sẽ giúp bạn nhận ra những điểm mạnh và điểm yếu trong bài hát của mình. Đôi khi, một câu hát có thể nghe hay trong đầu bạn, nhưng khi thu âm thực tế, nó lại không tạo ra cảm xúc như bạn mong muốn. Đây là lúc việc chỉnh sửa có thể giúp bạn cải thiện bài hát một cách tốt nhất.
Ví dụ: Trong quá trình sáng tác bài hát, bạn có thể thử nhiều phương án khác nhau cho phần điệp khúc hoặc phần verse, thử thay đổi ca từ, giai điệu, hay thậm chí nhịp điệu. Đừng ngại thay đổi, và đừng ngừng lắng nghe để tìm ra phương án hiệu quả nhất.
2. Thử nghiệm với các phương án khác nhau Một phần quan trọng trong sáng tác là việc thử nghiệm với nhiều phương án khác nhau, đặc biệt là với phần điệp khúc, vì đây là phần quan trọng nhất để thu hút người nghe. Pharell đã thử nhiều phương án khác nhau cho phần điệp khúc của “Happy” trước khi quyết định giữ lại phương án mà anh cảm thấy phù hợp nhất.
Ví dụ:
Chỉnh sửa điệp khúc: Bạn có thể thử thay đổi một vài từ ngữ trong điệp khúc để làm nó sắc nét hơn, hoặc thay đổi cách hát để tạo ra sự tươi mới hơn.
Thử nghiệm với hòa âm: Hòa âm cũng là một yếu tố quan trọng giúp bài hát nổi bật hơn. Bạn có thể thử thay đổi cách phối khí cho bài hát để xem phương án nào phù hợp nhất.
3. Đừng ngại cắt bỏ những phần không cần thiết Trong quá trình chỉnh sửa, đừng ngại cắt bỏ những phần thừa hoặc những đoạn không cần thiết, dù bạn có yêu thích chúng đến đâu. Mặc dù mỗi phần nhạc bạn sáng tác có thể rất ý nghĩa đối với bạn, nhưng nếu nó không đóng góp vào sự hoàn thiện của bài hát, hãy sẵn sàng để loại bỏ.
Có thể trong một bài hát, bạn đã sáng tác một đoạn điệp khúc rất dài, nhưng sau khi thu âm và nghe lại, bạn nhận thấy rằng một phiên bản ngắn hơn và súc tích hơn sẽ dễ tiếp cận người nghe hơn. Khi đó, việc cắt bớt sẽ giúp bài hát thêm hoàn thiện và dễ dàng trở thành một bản hit.
Ví dụ thực tế từ các ca khúc Việt Nam:
1. “Em Gái Mưa” (Hương Tràm): Lời bài hát: “Em gái mưa, em gái mưa…” Bài hát này, dù có vẻ đơn giản, nhưng cũng đã trải qua một quá trình chỉnh sửa tỉ mỉ để tạo ra một ca khúc hoàn thiện. Nếu bạn nghe bản demo đầu tiên, bạn sẽ thấy rằng các phần lời và giai điệu có thể đã được thử nghiệm nhiều lần trước khi chọn ra phiên bản cuối cùng. Các ca từ và giai điệu rất đơn giản nhưng đã được chỉnh sửa để phù hợp với cảm xúc người nghe, và để tạo nên một bài hát dễ nhớ.
2. “Lạc Trôi” (Sơn Tùng M-TP): Lời bài hát: “Lạc trôi, lạc trôi, lạc trôi…” Sơn Tùng M-TP là một nghệ sĩ luôn chú trọng đến từng chi tiết trong bài hát. Trong quá trình sáng tác và thu âm “Lạc Trôi”, anh đã thử nghiệm với nhiều phương án khác nhau về phần giai điệu, âm thanh, và ca từ. Bài hát đã được chỉnh sửa nhiều lần để tạo ra sự hài hòa giữa phần rap và phần hát. Đặc biệt, phần hòa âm được thay đổi liên tục cho đến khi tạo ra được một không gian âm nhạc đặc biệt, khiến bài hát trở thành hit.
3. “Hãy Trao Cho Anh” (Sơn Tùng M-TP ft. Snoop Dogg): Lời bài hát: “Anh cứ đi đi, tôi không cần anh nữa” Bài hát này là một sản phẩm kết hợp giữa âm nhạc Việt Nam và quốc tế, và không thể thiếu quá trình chỉnh sửa nhiều lần để phù hợp với đối tượng người nghe. Các phần lời ca, nhịp điệu và phối khí đều được chỉnh sửa cho đến khi tạo ra sự kết hợp hoàn hảo giữa phong cách âm nhạc Việt và quốc tế.
Một số mẹo để chỉnh sửa bài hát:
Nghe lại bài hát nhiều lần: Đừng ngại nghe đi nghe lại bài hát của mình trong nhiều phiên bản khác nhau, cả khi bạn cảm thấy đã hoàn thành. Đôi khi, bạn sẽ nhận ra một chi tiết nhỏ cần chỉnh sửa sau vài lần nghe lại.
Chỉnh sửa ca từ và giai điệu: Đừng ngại thay đổi lời bài hát hoặc giai điệu nếu bạn cảm thấy chúng chưa hoàn hảo. Thử nghiệm với các từ ngữ khác hoặc thay đổi cách nhấn nhá trong giai điệu.
Thử nhiều phương án hòa âm: Hòa âm là yếu tố quan trọng trong việc tạo nên không gian âm nhạc cho bài hát. Đừng ngại thay đổi hòa âm cho đến khi bạn tìm ra sự kết hợp phù hợp nhất.
Tóm lại:
Chỉnh sửa liên tục và không ngừng hoàn thiện bài hát là một phần không thể thiếu trong quá trình sáng tác. Pharell Williams đã chứng minh rằng một bài hát tuyệt vời phải trải qua quá trình chỉnh sửa kỹ lưỡng. Bạn cũng có thể áp dụng phương pháp này trong sáng tác của mình, bằng cách không ngừng nghe lại, chỉnh sửa và thử nghiệm cho đến khi bạn hài lòng với kết quả cuối cùng.
7. Kết hợp kỹ năng cá nhân và thị hiếu thị trường
Kinh nghiệm từ Huy Tuấn:
Nhạc sĩ Huy Tuấn, một trong những tên tuổi lớn trong làng nhạc Việt, luôn nhấn mạnh rằng để tạo nên những sản phẩm âm nhạc thành công, cá tính âm nhạc cá nhân cần phải kết hợp với thị hiếu của người nghe. Ông cho rằng, dù mỗi nhạc sĩ có một phong cách riêng biệt, nhưng nếu không hiểu rõ thị trường âm nhạc và những xu hướng hiện tại, ca khúc của bạn có thể sẽ khó tiếp cận được đại chúng.
Huy Tuấn cho rằng, không nên quá cứng nhắc với phong cách cá nhân mà bỏ qua những yếu tố phù hợp với xu hướng thị trường. Nhạc sĩ này luôn khuyên các sáng tác nên “giữ được cái tôi”, nhưng cũng phải hiểu “gu âm nhạc của người nghe” để không bị lạc lõng trong một thị trường âm nhạc đầy biến động.
Ví dụ thực tế từ Huy Tuấn:
“Bản tình ca mùa đông” (Khắc Triệu, Huy Tuấn): Bài hát này là sự kết hợp giữa cá tính âm nhạc của Huy Tuấn và thị hiếu người nghe. Đây là một bài hát có giai điệu nhẹ nhàng, sâu lắng nhưng vẫn đủ dễ nghe và dễ nhớ để phù hợp với gu âm nhạc phổ biến. Trong khi phần hòa âm và giai điệu mang đậm dấu ấn của Huy Tuấn, bài hát vẫn dễ dàng tiếp cận được đối tượng nghe nhạc đại chúng, đặc biệt là những người yêu thích các bài hát ballad nhẹ nhàng.
Bằng cách này, Huy Tuấn đã chứng minh rằng sự kết hợp giữa cá nhân hóa và thị trường là chìa khóa để thành công. Ông không thay đổi phong cách âm nhạc của mình, nhưng vẫn hiểu rõ và đáp ứng được nhu cầu của người nghe.
Áp dụng thực tế trong sáng tác của bạn:
1. Giữ cá tính âm nhạc của bạn nhưng không quên thị hiếu người nghe Mặc dù việc giữ cá tính riêng trong âm nhạc là rất quan trọng, bạn cũng cần phải nắm bắt xu hướng âm nhạc của thời đại. Hãy cố gắng làm sao để phong cách của bạn vẫn nổi bật, nhưng cũng đừng quá xa rời xu hướng âm nhạc hiện tại. Khi sáng tác, hãy chắc chắn rằng bài hát của bạn vừa giữ được sự độc đáo của bản thân, vừa có thể dễ dàng kết nối với đại chúng.
Ví dụ:
Nếu bạn yêu thích thể loại R&B, đừng ngần ngại sáng tác theo phong cách này, nhưng cũng cần phải để ý đến những yếu tố phổ biến trong R&B hiện đại như nhịp điệu catchy, lời bài hát gần gũi, hay những sự kết hợp giữa âm thanh điện tử và nhạc cụ truyền thống.
2. Nghiên cứu xu hướng âm nhạc hiện tại Để hiểu được thị hiếu của người nghe, bạn nên lắng nghe các ca khúc đứng đầu bảng xếp hạng mỗi tuần. Việc theo dõi các bảng xếp hạng âm nhạc sẽ giúp bạn nhận ra những xu hướng phổ biến trong cách phối khí, hòa âm và chủ đề mà các ca khúc thành công hiện nay đang hướng đến.
Ví dụ:
Nếu bạn để ý, trong những năm gần đây, pop và trap đã chiếm ưu thế trên các bảng xếp hạng toàn cầu. Nếu bạn là một nhạc sĩ muốn tạo ra những bản hit, hãy thử kết hợp những điệu nhạc trap vào bài hát pop của bạn, điều này sẽ giúp bài hát của bạn gần gũi hơn với người nghe hiện tại.
3. Lắng nghe các bài hát top chart mỗi tuần Việc theo dõi các bài hát đứng đầu bảng xếp hạng không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về xu hướng, mà còn giúp bạn đọc vị thị trường âm nhạc. Bạn sẽ nhận thấy các xu hướng về phong cách, hòa âm, hoặc chủ đề đang được ưa chuộng. Tuy nhiên, đừng chỉ làm theo xu hướng, mà hãy cố gắng sáng tạo và đưa thêm yếu tố cá nhân vào sản phẩm của mình.
Ví dụ: Nếu bạn là một nhạc sĩ Việt, hãy thử theo dõi những ca khúc hit như “Lạc Trôi” (Sơn Tùng M-TP), “Hãy Trao Cho Anh” (Sơn Tùng M-TP) hay “Em Gái Mưa” (Hương Tràm). Những bài hát này không chỉ nổi bật về mặt giai điệu dễ nhớ, mà còn có khả năng bắt kịp thị hiếu người nghe với cách phối khí sáng tạo, dễ tiếp cận.
Ví dụ thực tế từ các ca khúc Việt Nam:
1. “Em Gái Mưa” (Hương Tràm): Bài hát này là một ví dụ điển hình về việc kết hợp giữa cá tính âm nhạc riêng của Hương Tràm và thị hiếu đại chúng. Giai điệu dễ nhớ, ca từ dễ hiểu và dễ cảm nhận đã giúp bài hát này trở thành một hiện tượng. Đây là sự kết hợp khéo léo giữa ballad và yếu tố pop phù hợp với gu nghe nhạc của đông đảo công chúng.
2. “Lạc Trôi” (Sơn Tùng M-TP): Bài hát này là một minh chứng rõ ràng cho việc kết hợp giữa cá tính âm nhạc của Sơn Tùng và thị hiếu người nghe. Sơn Tùng M-TP đã mang đến một sự kết hợp độc đáo giữa trap và nhạc dân tộc Việt Nam, tạo ra một bản hit gây sốt. Đây là một ví dụ tuyệt vời của việc không “chạy theo xu hướng mù quáng”, mà sáng tạo ra một phong cách âm nhạc mới, nhưng vẫn dễ dàng tiếp cận được người nghe trẻ.
Tóm lại:
Kết hợp giữa cá tính âm nhạc cá nhân và thị hiếu thị trường là yếu tố quan trọng giúp bạn sáng tác những bài hát vừa độc đáo, vừa dễ tiếp cận. Việc nghiên cứu thị trường âm nhạc và lắng nghe những bài hát top chart sẽ giúp bạn hiểu được gu âm nhạc hiện tại, từ đó áp dụng vào sáng tác của mình. Tuy nhiên, đừng quên giữ cho mình phong cách riêng và đừng làm theo xu hướng mù quáng. Hãy tạo ra âm nhạc mà bạn tin tưởng, nhưng cũng phải biết lắng nghe thị trường.
Tổng Kết
Học hỏi từ các nhạc sĩ nổi tiếng không chỉ giúp bạn hiểu được những nguyên tắc sáng tác, mà còn giúp bạn phát triển những kỹ năng cần thiết để sáng tạo ra những bài hát gây ấn tượng và chạm đến trái tim người nghe. Dưới đây là những nguyên tắc vàng trong sáng tác ca khúc mà bạn có thể học hỏi từ các nhạc sĩ hàng đầu:
1. Ý tưởng mạnh mẽ Một ý tưởng mạnh mẽ, dễ nhớ và dễ cảm nhận là điểm khởi đầu cho bất kỳ ca khúc thành công nào. Các nhạc sĩ như Max Martin và Ryan Tedder luôn bắt đầu mỗi bài hát với một ý tưởng chủ đạo, một “hook” mạnh mẽ hoặc một cảm xúc xuyên suốt, để khi người nghe chỉ nghe vài giây đầu tiên, họ đã nhớ ngay được giai điệu hay câu hát.
Ví dụ: Ca khúc “Baby One More Time” của Britney Spears với câu “Hit me baby one more time” đã tạo ra một hook dễ nhớ và dễ thuộc, trở thành một trong những ca khúc thành công nhất mọi thời đại.
2. Cấu trúc rõ ràng Cấu trúc bài hát rõ ràng, dễ tiếp cận là yếu tố không thể thiếu để bài hát dễ dàng được yêu thích. Ryan Tedder đã nhấn mạnh rằng bài hát phải có bố cục quen thuộc: Verse 1 → Pre-Chorus → Chorus → Verse 2 → Chorus → Bridge → Chorus, giúp người nghe cảm thấy dễ hiểu và dễ kết nối.
Ví dụ: Bài hát “Shape of You” của Ed Sheeran có cấu trúc cực kỳ rõ ràng và dễ nhớ, từ phần verse cho đến chorus, khiến người nghe không bị lạc lõng.
3. Lời hát tự nhiên, sâu sắc Lời bài hát của Ed Sheeran là một minh chứng điển hình cho cách viết lời đơn giản nhưng thấm thía. Ca từ của anh gần gũi, tự nhiên như một cuộc trò chuyện, nhưng lại chứa đựng những cảm xúc sâu sắc.
Ví dụ: “Thinking Out Loud” của Ed Sheeran là một bài hát với ca từ nhẹ nhàng, tình cảm, và dễ hiểu nhưng lại dễ dàng chạm đến trái tim người nghe.
4. Giai điệu dễ nhớ Giai điệu dễ nhớ, dễ hát là yếu tố quan trọng để một ca khúc trở thành hit. Charlie Puth chia sẻ rằng những ca khúc dễ nhớ luôn có giai điệu dễ huýt sáo, dễ vang lên trong đầu người nghe.
Ví dụ: “Attention” của Charlie Puth có một giai điệu dễ nhớ, lặp đi lặp lại nhưng không gây nhàm chán. Chính sự dễ nhớ này đã giúp ca khúc trở thành một hiện tượng toàn cầu.
5. Cảm xúc chạm vào trái tim Tiên Cookie là một ví dụ điển hình về việc tạo ra cảm xúc mạnh mẽ ngay từ những câu hát đầu tiên. Những ca khúc của cô luôn khiến người nghe cảm nhận được sự chân thành và tình cảm sâu sắc ngay từ những giai điệu đầu tiên.
Ví dụ: Bài hát “Ngày Em Đến” của Tiên Cookie mở đầu với một hình ảnh cụ thể và dễ hình dung, làm người nghe cảm thấy cảm xúc ngay lập tức.
6. Sự kiên trì trong hoàn thiện Một trong những nguyên tắc quan trọng để sáng tác ca khúc thành công là không ngừng hoàn thiện và chỉnh sửa cho đến khi đạt được chất lượng tối ưu. Pharrell Williams đã chia sẻ rằng bài hát “Happy” được chỉnh sửa gần 10 lần trước khi hoàn thiện.
Ví dụ: Quá trình sáng tác của Sơn Tùng M-TP cho ca khúc “Lạc Trôi” cũng cho thấy sự tỉ mỉ trong việc chỉnh sửa từng chi tiết, từ giai điệu cho đến phần lời để tạo nên một sản phẩm hoàn hảo.
7. Sự cân bằng giữa cá tính và thị trường Cuối cùng, bạn cần phải biết cách kết hợp giữa cá tính âm nhạc riêng và thị hiếu thị trường. Huy Tuấn khuyên nhạc sĩ không nên chạy theo xu hướng mà phải giữ được dấu ấn cá nhân, nhưng cũng phải hiểu rõ thị trường âm nhạc để không bị lạc lõng.
Ví dụ:Sơn Tùng M-TP luôn biết cách giữ được phong cách âm nhạc riêng biệt, nhưng vẫn biết cách kết hợp với xu hướng âm nhạc hiện đại để tiếp cận được đông đảo khán giả.
Tóm lại
Nếu bạn kiên nhẫn rèn luyện và áp dụng những nguyên tắc trên, bạn hoàn toàn có thể viết nên những bản hit mang dấu ấn riêng của mình. Bằng cách học hỏi từ những nhạc sĩ nổi tiếng, bạn sẽ không chỉ hiểu rõ các kỹ thuật sáng tác, mà còn có thể phát triển phong cách âm nhạc độc đáo và thu hút người nghe. Hãy nhớ, sự sáng tạo và kiên trì là chìa khóa để đạt được thành công trong ngành công nghiệp âm nhạc.
Chia sẻ suy nghĩ của bạn!
Đừng quên để lại bình luận của bạn bên dưới Bài viết liên quan. Chúng tôi rất mong nhận được ý kiến từ bạn!
Học Producer - Remix trên FL Studio
Học Thu Âm – Mix nhạc trên Cubase
Học Hòa âm phối khí trên Logic Pro X
Học làm nhạc EDM trên Ableton
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
